Tinh dầu xá xị là gì? Công dụng và lưu ý khi sử dụng

Bạn đã bao giờ nghe về tinh dầu xá xị chưa? Đó là loại tinh dầu được lấy từ cây xá xị, còn có thể gọi là cây vù hương. Hôm nay, Thạc sĩ và Bác sĩ Y học cổ truyền Nguyễn Thị Lệ Quyên sẽ chia sẻ với bạn về loại tinh dầu này và những lợi ích mà nó mang lại.

Tinh dầu xá xị là gì?

• Cây xá xị có tên khoa học là Cinnamomum parthenoxylon và thuộc họ Long não Lauraceae. Tinh dầu xá xị được chiết xuất từ vỏ gỗ và rễ của cây này, cả hai đều có mùi giống như mùi nước uống xá xị. Cây xá xị to, cao có thể lên đến 25 m, với thân hình trụ và to phình ở gốc. Vỏ của cây có màu xám nâu, nứt và bong ra thành từng mảng nhỏ. Lá của cây hình trứng, bầu dục hoặc trái xoan, gốc hình nêm. Hoa màu trắng vàng và quả mọng có mùi thơm khi chín.
• Xá xị thường được tìm thấy trong một số vùng rừng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới ở Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia. Ở Việt Nam, xá xị được tìm thấy ở một số tỉnh miền núi như Cao Bằng, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Nghệ An, Quảng Bình và Quảng Trị.
• Theo Y học cổ truyền, xá xị có vị cay, hơi đắng và tính ôn. Rễ và thân cây có tác dụng ôn trung, tán hàn, tiêu thực và hóa trệ. Lá cây có tác dụng chỉ huyết, khu phong trừ thấp và giảm đau. Quả cây có tác dụng giải biểu, thanh nhiệt và giảm ho.
• Tinh dầu xá xị thu được thông qua quá trình chưng cất bằng hơi nước. Loại tinh dầu này có màu vàng nhạt, mang mùi thơm dịu và trọng lượng riêng nặng hơn nước. Các thành phần chính của tinh dầu xá xị bao gồm safrol (75%), pinen, phellandren, eugenol và long não.

Các lợi ích của tinh dầu xá xị

Tinh dầu xá xị rất hữu ích đối với những người nông dân, đặc biệt là những người mắc các vấn đề về khớp và huyết áp cao. Nó cũng giúp giảm căng thẳng, cải thiện hệ miễn dịch kém, chống lại chấy rận và giảm đau đầu, đau cơ.

Trong quá trình sử dụng, chỉ cần sử dụng một lượng nhỏ và tuân thủ đúng liều lượng được đo lường và quy định, tinh dầu xá xị có tác dụng làm giảm huyết áp. Điều này rất tốt cho sức khỏe tim mạch, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ.

Loại tinh dầu xá xị còn có tác dụng làm giảm viêm và giảm đau khớp. Khi sử dụng, nó làm tăng tuần hoàn máu, đồng thời giảm viêm. Điều này mang lại hiệu quả giảm đau nhanh chóng và hiệu quả. Các thành phần trong tinh dầu này còn có khả năng chống viêm, ngay cả khi không chứa safrol, giúp làm dịu các mô và kích thích lưu thông máu, bảo vệ khớp.

Không chỉ giúp chống viêm khớp, tinh dầu xá xị còn được sử dụng để giải quyết các tình trạng viêm khác như khó tiêu, đau đầu và stress oxy hóa – một dạng viêm. Khi sử dụng đúng cách, loại dầu này có thể giúp ngăn ngừa stress oxy hóa trên nhiều bộ phận cơ thể và giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính.

Tinh dầu xá xị cũng có khả năng tiêu diệt chấy rận hiệu quả như một số loại tinh dầu khác. Loại dầu này có khả năng diệt khuẩn, nấm, virus và ký sinh trùng. Thoa tinh dầu xá xị pha loãng lên da đầu và tóc không chỉ giúp diệt chấy rận, mà còn làm ngăn chặn sự xâm nhập của chúng.

Sử dụng tinh dầu xá xị còn giúp hỗ trợ hoạt động của một số cơ quan trong cơ thể và tăng cường hệ miễn dịch. Ngoài việc cải thiện lưu thông máu, những hoạt chất trong tinh dầu xá xị còn có lợi cho các hoạt động quan trọng của cơ thể. Loại dầu này có tác dụng kích thích tiết nội tiết tố, giúp tiêu hóa, điều chỉnh chức năng gan và kiểm soát chu kỳ kinh nguyệt.

>>> Xem thêm: Tinh dầu xạ hương: Bí quyết sức khỏe từ thiên nhiên

Cẩn thận khi sử dụng tinh dầu xá xị!

Dùng tinh dầu xá xị quá mức có thể gây ra một số vấn đề như buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt, ảo giác, tăng huyết áp và phản ứng dị ứng. Đối với phụ nữ mang thai và trẻ em, việc sử dụng tinh dầu này còn tồn tại nhiều rủi ro. Thành phần quan trọng trong tinh dầu xá xị là safrol. Để giữ an toàn, hãy chỉ sử dụng những loại tinh dầu xá xị không chứa safrol. Tuy nhiên, cần nhớ rằng ngay cả những loại tinh dầu được sản xuất an toàn cũng có thể gây ra một số nguy hiểm tiềm ẩn.

Về vấn đề tiêu hóa, đã có báo cáo về tình trạng buồn nôn và nôn mửa sau khi uống tinh dầu xá xị. Vì tinh dầu này chứa nhiều safrol có thể gây hại và có tác dụng phụ nghiêm trọng, nên tránh tiêu thụ tinh dầu có chứa safrol.

Một số người có dị ứng với tinh dầu xá xị. Trong trường hợp này, việc sử dụng tinh dầu này cho da hoặc uống có thể gây ra phản ứng dị ứng, gồm viêm da, mẩn đỏ và ngứa.

Sử dụng quá nhiều tinh dầu xá xị có thể gây tăng huyết áp. Điều này rất nguy hiểm cho những người đã có nguy cơ mắc bệnh tim mạch hoặc các vấn đề liên quan.

Tinh dầu xá xị có thể gây ra ảo giác hoặc nhầm lẫn. Điều này có thể là do tinh dầu này là thành phần cho sản xuất thuốc MDMA (thuốc lắc), và đã bị cấm trên toàn thế giới.

Việc sử dụng tinh dầu xá xị có thể ảnh hưởng xấu đến thai nhi và có thể kích thích co thắt tử cung gây sẩy thai.

Không nên sử dụng bất kỳ dạng nào của tinh dầu xá xị cho trẻ em, bởi chỉ một lượng nhỏ chứa safrol cũng có thể gây tử vong.

Mặc dù tinh dầu xá xị có sẵn trên khắp thế giới, chúng ta cần phải thận trọng với thành phần và cách chế biến của nó, cũng như cách sử dụng. Để tránh những rủi ro không đáng có, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi sử dụng tinh dầu xá xị.